Francusko-Polska Izba Gospodarcza (CCIFP) opublikowała wyniki dziewiątej edycji swojego flagowego badania „ESG w praktyce – Barometr CCIFP”. Raport dostarcza kompleksowego obrazu jak firmy obecne na polskim rynku podchodzą do kwestii środowiskowych, społecznych i zarządzania przedsiębiorstwem. Jak się okazało, najważniejszym czynnikiem motywującym je do wdrażania działań ESG są wymogi prawne, a główną barierę stanowi brak środków finansowych.
Po raz pierwszy, to regulacje stały się najważniejszym powodem angażowania się firm w obszar ESG (wzrost z 4% w 2019 do 66% w 2024). Na drugim miejscu znalazły się kwestie wizerunkowe, które są bardziej istotne dla firm z sektora MŚP (67%) niż dla firm dużych (57%). W ciągu ostatnich kilku lat istotnym czynnikiem stały się również oczekiwania i naciski ze strony klientów, pracowników, społeczności (57% wskazań w roku 2024 wobec 16% w roku 2019).
Jeśli ktoś jeszcze nie wierzy w moc regulacji to dane tegorocznego barometru pokazują wyraźny trend. ESG stało się elementem europejskiego porządku prawnego i przestało być postrzegane jako chwilowa moda, stając się standardem. Wzrost z 4% w 2019 roku do 66% w 2024 jest spektakularny.” – komentuje Kamil Wyszkowski, Representative, Executive Director UN Global Compact Network Poland.
Większa profesjonalizacja działań, ale przy ograniczonym budżecie
Strategiczne podejście do ESG nadal nie jest powszechne, gdyż 49% firm nie posiada strategii w tym obszarze. Jednak te przedsiębiorstwa, które ją posiadają bardzo często włączają ją do strategii biznesowej (85% wskazań). Oznacza to, że firmy planując swój rozwój uwzględniają wyzwania środowiskowe i społeczne adaptując do nich swój model biznesowy.
Odpowiedzialność za działania w obszarze ESG w dużych firmach coraz bardziej się profesjonalizuje. Już blisko połowa z nich posiada osobny dział dedykowany temu obszarowi. Firmy MŚP albo zarządzają ESG z poziomu Zarządu lub Dyrekcji albo obszar ten pozostaje niezagospodarowany (43% wskazań w obu przypadkach). Niewystarczające zasoby ludzkie nie są jedynym wyzwaniem dla firm, szczególnie tych z sektora MŚP. Największym problemem jest brak zasobów finansowych (63% wskazań). Blisko 40% firm małych i średnich nie dysponuje żadnym budżetem na prowadzenie działań ESG, a jedynie duże podmioty dysponują środkami przekraczającymi 100 tys. złotych rocznie.
Zwiększa się jednak liczba firm raportujących swoje działania, choć dotyczy to głównie firm dużych. 9 na 10 z nich prowadzi lub planuje rozpocząć raportowanie, natomiast w przypadku MŚP działania te podejmuje jedynie co drugi przedsiębiorca.
Korzyści z ESG trudne do oszacowania
Firmy nadal mają trudności z określeniem rezultatów działań podejmowanych w zakresie zrównoważonego rozwoju. Jedynie duże organizacje, które posiadają zasoby ludzkie, finansowe i merytoryczne potrafią określić mierzalne korzyści (17% respondentów z dużych firm i ani jedna firma MŚP), natomiast 31% wszystkich przedsiębiorstw odnotowuje wyniki inne niż finansowe, związane najczęściej z poprawą wizerunku, zaangażowaniem pracowników, czy relacjami z interesariuszami. Firmy z sektora MŚP najczęściej nie mierzą wyników (35%) lub jest im trudno je określić (37%). Brak jakichkolwiek korzyści z prowadzonych działań ESG deklaruje co dziesiąta duża firma i co siódma z sektora MŚP.
Najwięcej aktywności dla społeczności i środowiska
Firmy najczęściej angażują się w działania z obszaru dotyczącego społeczności (76% firm) oraz środowiska (72%). Najmniej aktywności podejmowanych jest w zakresie ładu korporacyjnego. Może to wynikać z niewiedzy co kryje się pod tym pojęciem, szczególnie wśród firm MŚP. Aż 20% z nich nie umiało odpowiedzieć czy prowadzą jakieś aktywności w tym obszarze.- mówi Mariusz Kielich, Kierownik ds. Komunikacji w CCIFP.
Działania na rzecz społeczności w pierwszej kolejności odnoszą się do pracowników (zapewnienie rozwoju, BHP, dodatkowe świadczenia socjalne, dialog, czy rozwiązania z obszaru work-life balance), następnie klientów (ochrona danych osobowych, komunikacja, badania satysfakcji), a na koniec społeczności lokalnych (głównie poprzez udzielanie finansowego lub merytorycznego wsparcia).
W zakresie środowiskowym firmy najczęściej ograniczają zużycie surowców, poprawiają efektywność energetyczną, czy prowadzą działania edukacyjne. Jedynie duże organizacje, posiadające znaczne środki finansowe, angażują się w takie projekty jak wprowadzanie ekologicznych produktów, czy usług, rozwiązania z zakresu gospodarki o obiegu zamkniętym, czy inwestycje infrastrukturalne zmniejszające emisję gazów cieplarnianych.
Ład korporacyjny, to głównie polityki związane z etyką, przeciwdziałaniem korupcji, czy współpracą z partnerami biznesowymi.
Wymagania ESG dotykają również mniejsze firmy
Duże firmy czują się odpowiedzialne za swoich partnerów i dostawców angażując ich w działania z zakresu ESG. Blisko 1/3 dużych przedsiębiorstw prowadzi dla nich działania edukacyjne, a drugie tyle chce je rozpocząć w ciągu najbliższych 2 lat. Niepokojący jest jednak dość niski odsetek firm uczestniczących w tego rodzaju aktywnościach edukacyjnych, który w przypadku ponad połowy firm nie przekracza 25% dostawców.
Liczba firm, które wymagają od swoich dostawców dostarczania danych w obszarze ESG sukcesywnie wzrasta. W ubiegłym roku było ich 16%, a w tym już 25%. Kolejne 30% deklaruje, że rozpocznie tego rodzaju działania w ciągu 2 najbliższych lat.
Za dwa lata blisko 2/3 firm w procesie wyboru dostawcy będzie zwracało uwagę na działania w obszarze zrównoważonego rozwoju, dlatego też przedsiębiorstwa nieobjęte obowiązkiem raportowania ESG, będą wdrażać proekologiczne rozwiązania. Ci, którzy tego nie zrobią staną się mniej konkurencyjni na rynku polskim i europejskim. – powiedział Mariusz Kielich.
Firmy francuskie w Polsce liderami ESG
Firmy z kapitałem francuskim wyróżniają się na tle pozostałych uczestników badania. Większość z nich jest już przygotowana na nowe regulacje unijne, ponieważ od lat zarządzane są według standardów wyznaczonych na poziomie międzynarodowym. Dzięki temu prowadzą więcej działań niż firmy z innym kapitałem w dziedzinach takich jak efektywność energetyczna, edukacja ekologiczna, polityka różnorodności oraz zarządzanie łańcuchem dostaw (średnio o 15% – 20%). Aż 77% firm francuskich ma wdrożone strategie ESG, podczas gdy wśród firm z innym kapitałem wskaźnik ten wynosi jedynie 22%.
A co na to konsumenci?
Integralną częścią raportu ESG w praktyce są wyniki badania przeprowadzonego przez Havas Media Network Poland. Dane z 2024 roku pokazują, że znaczenie etyki i odpowiedzialności społecznej w wyborach konsumentów wykazuje lekką tendencję spadkową w stosunku do lat ubiegłych. Liczba osób przywiązujących wagę do wpływu produktów na społeczeństwo i ekologię spadła z 56% w 2017 roku do 41% w 2024 roku. Jednocześnie 46% badanych Polaków zadeklarowało, że unika kupowania produktów firm, które negatywnie oddziałują na otoczenia, co jest nadal wynikiem o 10% mniejszym niż przed pandemią. Niezmiennie spada wiara konsumentów w to, że ich decyzje zakupowe mają wpływ na zmiany na świecie (spadek o 18% od 2017 roku). Coraz większy odsetek dorosłych Polaków dostrzega wpływ rządów i polityków (34% w 2024 roku wobec 22% w 2017). Na znajomość pojęcia ESG wskazuje co 2-gi Polak. Ponad ¼ dorosłych Polaków nie tylko słyszało to pojęcie, ale również wie, na czym ono polega.
Badanie ESG w praktyce – barometr Francusko-Polskiej Izby Gospodarczej zostało przeprowadzone na próbie 120 firm w listopadzie 2024 roku. 58% stanowiły firmy duże, zatrudniające powyżej 250 pracowników, reszta to firmy MŚP. 41% respondentów to firmy z kapitałem francuskim, 55% to przedsiębiorstwa polskie lub z innym kapitałem zagranicznym. Badanie wśród konsumentów przeprowadziła firma Havas Media Network w listopadzie 2023 na próbie 1005 dorosłych Polaków.
Partnerami badania były: Orange Polska, PwC, Havas Media Network Poland, Havas PR Warsaw, Bureau Veritas, Centrum UNEP/GRID-Warszawa, Global Compact Network Poland, Forum Odpowiedzialnego Biznesu, Krajowa Izba Gospodarcza, Irlandzko-Polska Izba Gospodarcza, Belgijska Izba Przemysłowo-Handlowa, WPROST Biznes, Proto.pl, CEO.com.pl, Teraz Środowisko, ESG.pl, ESGinfo.pl., Instytut ESG, oESG.pl, Raport CSR, Raport ESG.
O CCIFP
Francusko-Polska Izba Gospodarcza (CCIFP) skupia blisko 400 firm z kapitałem francuskim oraz polskim i jest jedną z najaktywniejszych izb handlowych w Polsce. Powstała w kwietniu 1994 roku z inicjatywy przedsiębiorców francuskich i należy do Związku Francuskich Izb Przemysłowo-Handlowych (CCIFI). Główny cel jej działań to współtworzenie jak najlepszych warunków dla inwestycji i rozwoju gospodarczego w Polsce. Aktywności CCIFP w kontaktach z organami administracji państwowej oraz organizacjami pracodawców, sprzyjają współpracy i wymianie doświadczeń biznesowych pomiędzy przedsiębiorcami z Francji i Polski. Izba zajmuje się również promocją najlepszych praktyk oraz rozwiązań biznesowych, zapewniających rozwój gospodarczy i społeczny. Więcej informacji na stronie: www.ccifp.pl
