Choć w ostatnich miesiącach w UE i Polsce nie brakowało krytyk pod adresem sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju, z wykorzystania esg do budowania pozycji firmy nie zrezygnowała Grupa TAURON. Niedawno opublikowała pierwszy – wysoko oceniony – raport ESG zgodny z wymogami dyrektywy CSRD i standardami ESRS.
Obszerny raport TAURON stanowi część Sprawozdania Zarządu Grupy za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2024 roku. Przygotowano go zgodnie z obowiązującymi regulacjami, w tym nowelizowaną ustawą o rachunkowości, która przetransponowała do polskiego prawa m.in. dyrektywę CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) czyli dyrektywę PE i Rady (UE) 2022/2464 z dnia 14 grudnia w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju) oraz Rozporządzeniem Delegowanym Komisji (UE) 2023/2772 z dnia 31 lipca 2023 r. uzupełniającym dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE w odniesieniu do standardów sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju czyli ESRS (European Sustainability Reporting Standards). Dokument objął wszystkie spółki Grupy TAURON, poza podmiotami w których nie posiada ona pełnej kontroli jak np. Elektrociepłownia Stalowa Wola S.A.
Jak tworzono sprawozdanie
Opublikowanie raportu i osiągnięcie zgodności ze standardami ESRS poprzedziło m.in. badanie danych, przegląd procesów, identyfikacja ryzyk oraz analiza podwójnej istotności (double materiality analysis) czyli ocena wpływu czynników zewnętrznych na kondycję finansową firmy oraz wpływu jej działalności na środowisko i społeczeństwo.
W tym celu Grupa TAURON określiła grupy interesariuszy (a wśród nich użytkowników sprawozdania zrównoważonego rozwoju), z którymi przeprowadzono dialog. Objął on m.in. warsztaty online dla związków zawodowych, przedstawicieli pracowników, Rady Nadzorczej i organizacji reprezentujących środowisko naturalne oraz ankietę dla klientów indywidualnych, biznesowych, dostawców, uczelni, szkół, urzędów, banków i innych podmiotów. W efekcie dialogów, ankiet i przeprowadzonych analiz zidentyfikowano wpływy, ryzyka i szanse, które wykorzystano w badaniu podwójnej istotności do identyfikacji kluczowych wpływów, ryzyk i szans IRO (Impacts, Risks, Opportunities). Uwzględnienie głosów i opinii interesariuszy zwiększyło również wiarygodność samego raportu. Warto dodać, że wymiana informacji z zainteresowanymi stronami, zwłaszcza interesariuszami kluczowymi dla działalności biznesowej, jest prowadzona regularnie także poza sesjami dialogowymi. Lista interesariuszy jest stale weryfikowana i uzupełniana, a dzięki kontaktom TAURON pozyskuje wiedzę o ich oczekiwaniach co pozwala lepiej zrozumieć potrzeby otoczenia i informować o działaniach Grupy.
Nowa strategia Grupy
Wyniki dialogu zostały ponadto uwzględnione w nowej Strategii Grupy TAURON na lata 2025-2035 – TAURON Nowa energia, przyjętej w grudniu zeszłego roku. Jej integralną częścią są cele związane ze zrównoważonym rozwojem. Dokument kontynuuje kierunki Grupy TAURON w obszarze ESG z wcześniejszej Strategii na lata 2022-2030 z perspektywą do 2050 roku.
W ramach troski o klimat i odpowiedzialne korzystanie z zasobów Grupa TAURON przyjęła w nowej Strategii, jako jeden z trzech najważniejszych wskaźników efektywności, tzw. „stopień zazielenienia”. W celu osiągnięcia neutralności klimatycznej w 2040 roku zamierza realizować inwestycje w OZE, stopniowo rezygnować z konwencjonalnych jednostek węglowych i odejść do 2030 r. od węgla w produkcji ciepła systemowego. Pozwoli to zwiększyć udział sprzedaży energii elektrycznej i ciepła ze źródeł nisko- i zeroemisyjnych. Zgodnie z nową Strategią wzrośnie wolumen sprzedaży energii zielonej wynoszący w 2024 r. około 1,7% całej sprzedaży. W czerwcu 2024 r. Grupa głosiła ofertę „Nowa Energia” z energią elektryczną pochodzącą ze źródeł odnawialnych i gwarancją stałej ceny przez 9 lat dla gospodarstw domowych i 5 lat dla firm. Wraz z nową taryfą zaoferowano e-fakturę, zmniejszającą zużycie papieru.
Nowa Strategia koncentruje się na zrównoważonym rozwoju i odpowiedzialności społecznej za obecne i przyszłe pokolenia. W swojej działalności Grupa TAURON wspiera także realizację pozostałych celów ONZ, poprzez działania na rzecz lokalnej społeczności i prowadzi akcje edukacyjno-informacyjne na rzecz ochrony środowiska naturalnego. Uczestniczy w projektach dotyczących transformacji energetycznej związanej z klimatem, dba o najwyższe, oparte na dialogu standardy w relacjach z Klientami i interesariuszami oraz wychodzi naprzeciw potrzebom wrażliwych grup odbiorców. Grupa kieruje się zasadami równego traktowania pracowników, poszanowania praw człowieka i przeciwdziałania dyskryminacji.
Priorytety zorientowane na zrównoważony rozwój
Wszystkie priorytety Grupy TAURON i wskaźniki efektywności zawarte w Strategii ukierunkowane są na zrównoważony rozwój, w szczególności „stopień zazielenienia” m.in. wzrost mocy zainstalowanej w OZE i magazynach energii 3,4 GW w 2030 r. i 6,1 GW w 2035 r.; udział sprzedaży energii elektrycznej ze źródeł nisko- i zeroemisyjnych na poziomie blisko 50% w 2035 r.; odstawienie bloków węglowych do 2030 r. (z wyjątkiem bloku 910 MW w Jaworznie), gotowość do wydzielenia wytwórczych aktywów węglowych (lub samodzielnie bloku 910 MW w Jaworznie) do 2030 r., a w przypadku braku wydzielenia samodzielność finansową (ringfencing), osiągnięcie neutralności klimatycznej w 2040 r., eliminacja zużycia papieru o 80% do 2035 r. Ważnymi filarami są również cele związane ze społeczeństwem (np. nowe funkcjonalności terenów poprzemysłowych, różnorodność, inkluzywność i równość w pracy) oraz ładem korporacyjnym (jak nowoczesny i transparentny Model Biznesowy, zarządzanie procesowe, Kodeks Grupy TAURON i uporządkowana struktura zarządzania Grupą, jasno określone zasady podejmowania decyzji i odpowiedzialności). Strategia koncentruje się na transformacji Grupy w kierunku dekarbonizacji aktywów, co bezpośrednio będzie minimalizować istotne ryzyka i negatywne wpływy działalności na klimat i środowisko. Ponadto, istotne ryzyka i wpływy związane z kwestiami społecznymi oraz ładem korporacyjnym zarządzane są na poziomie operacyjnym poprzez realizację założeń poszczególnych polityk wewnątrzkorporacyjnych.
Kto i o czym decyduje w sprawach ESG
Dbając o zgodność z Europejskimi Standardami Raportowania Zrównoważonego Rozwoju w raporcie opisano szczegółowo kwestie obejmujące – rozbudowane i kilkustopniowe – zarządzanie ESG w firmie. W 2024 r. w Grupie TAURON wprowadzono zmiany do regulaminów Zarządu, Rady Nadzorczej oraz Komitetu Audytu Rady Nadzorczej TAURON Polska Energia S.A. obejmujące przypisanie poszczególnym organom określonych ról, obowiązków i kompetencji w sprawach zrównoważonego rozwoju. Niezależnie od tego, od 2021 r. w firmie działa, powołany przez Zarząd Spółki, Komitet ESG, który angażuje kierownictwo Grupy w zarządzanie działaniami dotyczącymi ochrony środowiska i klimatu, społeczeństwa oraz właściwych standardów ładu korporacyjnego.
Rada Nadzorcza Spółki – do jej kompetencji należy m.in. nadzorowanie realizacji celów określonych w Strategii Grupy, ze szczególnym uwzględnieniem celów zrównoważonego rozwoju. Opiniuje także sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy uwzględniające sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju oraz wyniki badania podwójnej istotności, w tym podtematy istotne, wynikające z oceny wpływów, ryzyk i szans. Posiada uprawnienia do opiniowania planu przejścia na potrzeby łagodzenia zmiany klimatu
Komitet Audytu – monitoruje proces sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju Grupy TAURON, w tym m.in. zarządzania ryzykiem, compliance, a także atestację sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju przez firmę audytorską.
Komitet Strategii – ocenia Strategię Grupy, w tym zawarte w niej cele zrównoważonego rozwoju.
Zarząd Spółki – do jego głownych obowiązków należy przyjmowanie Strategii Grupy, sprawozdawczosci zrównoważonego rozwoju, zatwierdzanie wyników badania podwójnej istotności, w tym podtematów istotnych wynikających z oceny wpływów, ryzyk i szans (IRO), zatwierdzanie planu przejścia na potrzeby łagodzenia zmiany klimatu oraz konsultowanie z przedstawicielami pracowników reprezentowanych przez Radę Społeczną Grupy TAURON istotnych dla pracowników informacji na temat zrównoważonego rozwoju.
Komitet ESG – koordynuje realizację działań ESG. Do jego zadań należy przede wszystkim kreowanie, upowszechnianie i nadzorowanie podejścia do zagadnień zrównoważonego rozwoju oraz zapewnienie spójności z nimi Strategii Grupy. Komitet rekomenduje polityki, praktyki i zasady informowania zgodnie ze standardami sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju, wdrażanie zasad ESG w poszczególnych spółkach Grupy podczas przygotowania i realizacji projektów inwestycyjnych, reorganizacyjnych, badawczo-rozwojowych, społecznych i innych. Do jego zadań należy ponadto: identyfikacja oraz analiza barier organizacyjnych związanych z realizacją dobrych praktyk ESG z uwzględnieniem uwarunkowań działalności Grupy; nadzór nad raportowaniem i ujawnianiem informacji Grupy, zgodnie z przepisami prawa i najlepszymi praktykami, w odniesieniu do zagadnień ESG; monitorowanie trendów i analizowanie zagadnień ESG, które mogą mieć wpływ na działalność Grupy, a także wydawanie rekomendacji odnośnie celów, mierników i procedur ESG. O znaczeniu Komitetu w Grupie, a także bardzo szerokim zakresie jego działań świadczy fakt, że jego Przewodniczącym jest Prezes Zarządu Spółki, a wiceprzewodniczącym Wiceprezes Zarządu ds. Zarządzania Majątkiem i Rozwoju.
Bieżącym zarządzaniem zrównoważonym rozwojem w Grupie zajmuje się Dyrektor ds. Strategii, ESG i Regulacji. Do jego głównych kompetencji należy przede wszystkim nadzór nad całością zagadnień Strategii Rozwoju w Grupie, w tym w zakresie zrównoważonego rozwoju. Istotne zadanie stanowi ponadto kreowanie standardów i wytycznych do raportowania ESG oraz nadzór nad samym procesem raportowania, w tym przygotowaniem sprawozdania zrównoważonego rozwoju za rok obrotowy. Proponuje również kierunki i nadzoruje podejścia Grupy TAURON do zagadnień zrównoważonego rozwoju, wdrażanie i monitorowanie aspektów zrównoważonego rozwoju. Na podkreślenie zasługują informacje o ciągłym rozwijaniu przez Management Grupy kompetencji i wiedzy w zakresie zrównoważonego rozwoju. Jak wynika z raportu, Członkowie Zarządu i Rady Nadzorczej Grupy TAURON uczestniczą w licznych szkoleniach dotyczących esg m.in. w zakresie sprawozdawczości i Dyrektywy CSRD, struktury standardów ESRS, regulacji ESG istotnych z perspektywy władz spółki jak Women on Boards, Equal Pay i Due Diligence. Zarząd Spółki uczestniczył ponadto w licznych konferencjach i panelach dyskusyjnych dotyczących zrównoważonego rozwoju, zielonej gospodarki i transformacji energetycznej np. w Kongresie Energetycznym DISE ENERGY, Konferencji klimatycznej PRECOP 29, Energy Days 2024 czy EuroPOWER & OZE POWER.
Zarządzanie ryzykiem w zakresie sprawozdawczości esg
Sporo miejsca w sprawozdaniu poświęcono zarządzaniu ryzykiem związanym ze sprawozdawczością zrównoważonego rozwoju, które ma zapewnić kompletność i rzetelność prezentowanych szacunków i danych. Stąd za podstawowe cele uznano ograniczenie m.in. ewentualnych korekt raportu esg mogących podważyć wiarygodność Grupy wśród interesariuszy, a także podjęcia błędnych decyzji biznesowych na podstawie nieprawidłowych danych. Jako główne zidentyfikowane czynniki ryzyka dotyczące sprawozdawczości esg wskazano m.in.: błędy w zbieraniu i konsolidacji danych oraz informacji, błędy w funkcjonowaniu systemu do agregowania danych, zmienność przepisów prawnych i różne oczekiwania interesariuszy dotyczące raportowania.
Wśród działań podejmowanych w ramach reakcji na ryzyko (strategia ograniczania ryzyka nad sprawozdawczością w zakresie zrównoważonego rozwoju), w tym powiązanych kontroli wymieniono m.in.: szkolenia dla osób odpowiedzialnych za przygotowanie sprawozdania, stosowanie obowiązkowych standardów raportowania zgodnie z obowiązującymi regulacjami, wykorzystywanie funkcjonalności systemu informatycznego, wyznaczenie ról i odpowiedzialności za treść sprawozdania w obszarach merytorycznych oraz kontrolę wewnętrzną samego procesu sprawozdawczości.
Ryzyka związane z procesem sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju stanowią element kompleksowego systemu raportowania ryzyk korporacyjnych, za który odpowiada Dyrektor Właściwy ds. Ryzyka. Przekazuje on co miesiąc raport ryzyka w Grupie TAURON Komitetowi Ryzyka oraz Członkom Zarządu Spółki. Informacje na temat kluczowych ryzyk raportowane są także cyklicznie do Komitetu Audytu i Rady Nadzorczej Spółki.
Jakie dane wykorzystano w raporcie
Większość mierników wykorzystanych w sprawozdaniu oparto na danych rzeczywistych, które pozyskano ze źródeł bezpośrednich. W przypadku gdy dostęp do pełnych danych był ograniczony, zastosowano szacunki, które zapewniły kompletność raportowanych informacji. W tym celu wykorzystano najlepsze dostępne metody i praktyki sektorowe.
Jednym ze wskaźników, który oszacowano na podstawie źródeł pośrednich były emisje gazów cieplarnianych GHG z zakresu 2, do których wyliczenia Grupa stosuje metody lokalizacji (locationbased) i rynku (market-based). Podstawę do wyliczeń wielkości emisji zakresu 2 location-based stanowiły emisje gazów cieplarnianych jako wynik mnożenia: energii pozyskanej i zakupionej na potrzeby operacji własnych (MWh) pomnożonej przez średni wskaźnik emisyjności energii elektrycznej dla odbiorcy końcowego w Polsce wg publikacji KOBiZE „Wskaźniki emisyjności CO2, SO2, NOX, CO i pyłu całkowitego dla energii elektrycznej na podstawie informacji zawartych w Krajowej bazie o emisjach gazów cieplarnianych i innych substancji za 2023 r. (ponieważ emisje gazów cieplarnianych innych niż CO2, w szczególności CH4 i N2O, w miksie energii elektrycznej spółek sprzedażowych Grupy TAURON nie są dostępne). Podobnie na podstawie źródeł pośrednich oszacowano emisje z zakresu 3.
Zasadniczą zmianą w prezentacji informacji na temat zrównoważonego rozwoju stanowiła nowa formuła i zakres ujawnień, w szczególności jakościowych, wynikających z zastosowania po raz pierwszy standardów ESRS. Dane ujawniane w raporcie za 2024 rok mają stanowić wartości bazowe w latach kolejnych. Skorygowane dane porównawcze, dla bieżącego i poprzedniego okresu sprawozdawczego, dotyczyły ujawnień w zakresie Taksonomii środowiskowej UE. Sprawozdanie zrównoważonego rozwoju Grupy TAURON za 2024 r. zostało poddane usłudze atestacyjnej przeprowadzonej przez firmę Ernst & Young Audyt Polska sp.k. Audyt nie wykazał istotnych w raporcie w odniesieniu do nowych regulacji.
