Posiada moc elektryczną 179 MWe, moc termiczną 315 MWt, a jej uruchomienie spowoduje redukcję emisji CO₂ o 622 tys. ton rocznie. Oddana do eksploatacji nowa elektrociepłownia gazowa Czechnica-2 w Siechnicach zastąpi starą instalację na węgiel oraz zapewni ciepło wszystkim mieszkańcom gminy i jednej piątej populacji Wrocławia. To największa z dotychczasowych inwestycji Grupy PGE w ciepłownictwo i element ambitnego programu jego dekarbonizacji.
Elektrociepłownię gazową uruchomił Zespół Elektrociepłowni Wrocławskich KOGENERACJA, należący do PGE Energia Ciepła z Grupy PGE. Nowo wybudowana instalacja jest obiektem o strategicznym znaczeniu dla Wrocławia: pokryje około 20 procent zapotrzebowania miasta na ciepło, a także potrzeby wszystkich odbiorców w gminie Siechnice przyłączonych do sieci ciepłowniczej. Koszt inwestycji wyniósł 1,4 mld PLN i jest ona największym z dotychczasowych przedsięwzięć Grupy w segmencie ciepłowniczym. Docelowo do 2035 roku PGE planuje przeznaczyć na ten obszar około 18 mld PLN.
– Pod nazwą transformacja energetyczna kryje się dogłębna zmiana nie tylko technologiczna, ale i środowiskowa całego sektora. Nowo otwarta elektrociepłownia w Siechnicach jest przykładem, jak skutecznie wprowadzać nowoczesne niskoemisyjne technologie do krajowego sektora ciepłowniczego, a jednocześnie ograniczać emisyjność polskiej gospodarki. Cieszę się, że tutaj na Dolnym Śląsku dokonuje się kluczowa zmiana w krajowej energetyce – powiedział Michał Jaros, Wiceminister Rozwoju i Technologii.
– EC Czechnica-2 to nowy rozdział w ciepłownictwie Grupy PGE: nasza największa inwestycja w tym obszarze, symbolicznie rozpoczynająca zmianę pokoleniową – przechodzimy na nowoczesną technologię gazową. W efekcie uzyskujemy realne korzyści dla odbiorców: niższe koszty, większa niezawodność, czystsze powietrze. Ta inwestycja to kolejny krok w stronę niskoemisyjnego ciepłownictwa – kierunku, który wyznacza nasza strategia. Do 2035 roku planujemy zainwestować ok. 18 miliardów PLN w nowoczesne technologie i inteligentne systemy ciepłownicze. Dzięki temu ograniczymy emisję CO₂ o blisko 55%, a nasi klienci zyskają dostęp do czystego, bezpiecznego i przystępnego cenowo ciepła. Konsekwentnie budujemy przyszłość zrównoważonej energetyki – podkreślił Dariusz Marzec, Prezes Zarządu PGE Polskiej Grupy Energetycznej.
Zmiana paliwa zmniejszy emisyjność
EC Czechnica-2 to kluczowa inwestycja energetyczna dla aglomeracji wrocławskiej i Siechnic. Zastąpi działającą od ponad 100 lat starą elektrociepłownię węglową. W jej ramach powstał blok gazowo-parowy (BGP) o mocy 179 MWe (poprzednio 100 MWe) oraz 315 MWt (dotąd 247 MWt), składający się z dwóch turbin gazowych SGT-800, dwóch kotłów odzysknicowych z układami dopalania oraz turbiny parowej SST-600. Dodatkowo wybudowano kotłownię szczytowo-rezerwową o łącznej mocy 152 MWt oraz akumulator ciepła o pojemności 13 000 m³. Inwestycja przyniesie oszczędności energii pierwotnej na poziomie blisko 600 tysięcy MWh rocznie. Nowa jednostka została zaprojektowana z myślą o wykorzystaniu w przyszłości nowych zielonych paliw, w tym wodoru.
W efekcie zmiany paliwa węglowego na gazowe nastąpi znaczna redukcja emisyjności, a tym samym poprawi się jakość powietrza w rejonie aglomeracji wrocławskiej. Emisja CO₂ obniży się o 61%, czyli o około 622 tys. ton rocznie. Zmniejszą się również emisje innych szkodliwych substancji: tlenków azotu 14-krotnie, tlenków siarki 190-krotnie, a pyłów 7-krotnie.
Budowa – wielki projekt logistyczny
Planowanie inwestycji w Siechnicach rozpoczęło się jeszcze w poprzedniej dekadzie. Projekt okazał się wielką operacją logistyczną, która angażowała zarówno pracowników KOGENERACJI S.A., jak i wykonawców oraz podwykonawców. Budowa od zera nowego zakładu nie mogła bowiem zakłócić pracy starej instalacji węglowej, która przez cały czas dostarczała ciepło i energię elektryczną dla odbiorców w Siechnicach i Wrocławiu. A niektóre z etapów inwestycji były bardzo złożone. Na przykład kotły odzysknicowe – wykorzystujące ciepło ze spalin turbin gazowych do wytwarzania pary wodnej pod wysokim ciśnieniem i w wysokiej temperaturze, używanej do produkcji energii przez turbiny i generator do wytwarzania ciepła – dostarczano drogą morską do Gdańska, a następie etapami do Siechnic. Ich główne moduły miały 16 metrów długości i 5 metrów szerokości. Na różnych etapach inwestycji pracowało od 500 do 700 pracowników (w szczytowym momencie budowy aż 1000 osób), a do pracy wykorzystywano specjalistyczny ciężki sprzęt np. żuraw o udźwigu do 650 ton.
Budowa EC Czechnica-2 w Siechnicach pod Wrocławiem była jedną z największych inwestycji infrastrukturalnych na Dolnym Śląsku w ostatnich latach. Równocześnie z projektem nowej elektrociepłowni rozpoczęto przygotowanie planu rewitalizacji elektrociepłowni węglowej po jej zamknięciu, zakładającą zachowanie starej infrastruktury i zabytkowych budynków z końca XIX w. i przeznaczenie obiektu na cele gospodarcze, naukowe, społeczne i kulturalne.
18 mld PLN na rozwój ciepłownictwa do 2035 roku
Inwestycja w Siechnicach to jeden z elementów ambitnego programu PGE w zakresie transformacji i rozwoju ciepłownictwa. Zakłada on sukcesywną dekarbonizację w kierunku nisko i zeroemisyjnym oraz modernizację i rozwój systemów ciepłowniczych miast. Na inwestycje w tym segmencie Grupa PGE zamierza przeznaczyć około 18 mld zł. Kwota obejmuje 15 mld zł na nowe instalacje produkcyjne, takie jak silniki gazowe, kotły elektrodowe, pompy ciepła, kotły wodne gazowe, akumulatory ciepła czy kotły na biomasę oraz 3 mld PLN na rozwój organiczny i nieorganiczny zintegrowanych systemów ciepłowniczych w lokalizacjach aktywów ciepłowniczych PGE. Do 2024 roku wydano już na ten cel blisko 3,6 mld zł. W latach 2025-2029 wartość inwestycji Grupy sięgnie około 8-10 mld zł. Zmiana technologii wytwarzania ciepła wpłynie na zmianę miksu wytwórczego. Istotnym elementem transformacji będzie produkcja ciepła i energii elektrycznej w procesie wysokosprawnej kogeneracji gazowej. Gaz ziemny ma stanowić paliwo przejściowe, zapewniające znaczącą redukcję emisji CO2, a także stabilność wytwarzania i bezpieczeństwo energetyczne odbiorców. Do 2030 roku PGE planuje odejść całkowicie od spalania węgla w elektrociepłowniach, a pięć lat później produkować energię cieplną w ponad 70 proc. z gazu, ok. 20 proc. z energii elektrycznej i w ok. 10 proc. ze źródeł odnawialnych i odpadów. Pozwoli to na obniżenie jednostkowej emisji CO₂ do 155 kg/MWh, czyli o ponad 180 kg/MWh w porównaniu z rokiem 2024.
PGE Energia Ciepła liderem produkcji energii i ciepła w kogeneracji
Spółką odpowiedzialną w Grupie za segment ciepłownictwa jest PGE Energia Ciepła. Firma posiada ok. 25 proc. udziału w rynku ciepła w kogeneracji, 16 elektrociepłowni (o mocy cieplnej 6,15 GWt, mocy elektrycznej 2,48 GWe) oraz sieci ciepłownicze o długości 725 km. Produkuje i dostarcza ciepło dla dużych, polskich miast, wśród których są: Kraków, Gdańsk, Gdynia, Wrocław (w tym wrocławskie Zawidawie), Rzeszów, Lublin, Szczecin, Bydgoszcz i Kielce. Jest także obecna w Toruniu, Zielonej Górze, Gorzowie Wielkopolskim, Zgierzu, Siechnicach i Gryfinie. Na potrzeby społeczności w Bełchatowie, Bogatyni i Opolu ciepło produkuje z kolei Spółka PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna.
Proces dekarbonizacji ciepłownictwa w PGE zapoczątkowano w Zielonej Górze i Toruniu, gdzie do produkcji ciepła już od kilku lat wykorzystuje się gaz ziemny. W 2022 roku w Gdańsku uruchomione zostały natomiast innowacyjne, pierwsze w Polsce, kotły elektrodowe o mocy 130 MW.
W 2023 roku PGE Energia Ciepła oddała do eksploatacji kolejne inwestycje. W maju uruchomiono kotłownię gazową w Kielcach, o mocy 160 MWt. W lipcu w Bydgoszczy do eksploatacji weszła nowoczesna, niskoemisyjna kotłownia gazowa o łącznej mocy ok. 40 MW, która pozwoliła na całkowite wyłączenie kotłów węglowych w Elektrociepłowni Bydgoszcz I. Ponadto w październiku 2023 roku ukończono inwestycję w elektrociepłowni w Zgierzu, o mocy 13,5 MWe i 15 MWt, która wytwarza energię elektryczną i ciepło w kogeneracji gazowej, uzupełnionej kolektorami słonecznymi. Koszt inwestycji to 96 mln zł. Z kolei w listopadzie w Gorzowie Wielkopolskim oddana do użytku gazową kotłownię szczytowo – rezerwową o mocy 62 MWt oraz kocioł wodny 32,5 MW. W tym samym roku we Wrocławiu-Zawidawie uruchomiono dwa agregaty kogeneracyjne o mocy 1,06 MW każdy oraz zabudowę instalacji kolektorów słonecznych.
Inwestycje objęły ponadto Rzeszów, gdzie zbudowano kotłownię gazową o łącznej mocy 186 MWt i wartości 86 mln zł, a także rozpoczęto rozbudowę drugiej linii Instalacji Termicznego Przetwarzania z Odzyskiem Energii (ITPOE). Blok gazowy w oparciu o turbinę gazową 8 MWe z wodnym kotłem odzysknicowym powstał także w Kielcach.
Po przekazaniu do eksploatacji EC Czechnica-2 obecnie PGE przygotowuje do realizacji lub realizuje kilkanaście inwestycji ciepłowniczych w 11 lokalizacjach.
Jeszcze w tym roku nastąpi oddanie do użytku niskoemisyjnego źródła kogeneracyjnego w Elektrociepłowni Bydgoszcz II. Inwestycja obejmuje zabudowę pięciu agregatów kogeneracyjnych opartych na silnikach gazowych o mocy łącznej 52,6 MWe i 50,8 MWt oraz źródła rezerwowo-szczytowego (gazowego kotła wodnego, elektrodowego kotła wodnego oraz gazowej wytwornicy pary) o mocy łącznej ponad 70 MWt. Nowa jednostka wytwórcza zastąpi dwa wygaszane kotły węglowe. W drugim półroczu ma być przekazana do eksploatacji nowa druga linia Instalacji Termicznego Przetwarzania z Odzyskiem Energii w Elektrociepłowni Rzeszów.
