Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) prawie cała globalna populacja (99%) oddycha powietrzem, które przekracza limity jakości powietrza WHO. Lahor w Pakistanie, Hotan w Chinach i Bhiwadi w Indiach to najbardziej zanieczyszczone miasta świata. W Polsce najgorzej oddychają mieszkańcy Orzesza, Ksawerowa i Katowic.
Światowy raport powietrza zawiera dane z 7 323 miast, które posiadają co najmniej 1 stację pomiarową (2022 r.). Jako jeden ze standardowych wskaźników jakości powietrza stosowanych przez WHO, to stężenie PM2,5. Odnosi się ono do ilości drobnych cząstek stałych o średnicy 2,5 mikrometra lub mniejszej w danej objętości powietrza. Drobny pył zawieszony, który jest tak mały, że może przeniknąć do płuc podczas wdychania i dostać się do krwioobiegu, wpływając na wszystkie główne narządy.
Okazuje się, że najbardziej zanieczyszczone miasta znajdują się przede wszystkim w Pakistanie i Indiach. Są tam najwyższe poziomy:
• Ozonu w warstwie przyziemnej
• Cząstek stałych
• Tlenku węgla
• Dwutlenku siarki
• Dwutlenku azotu
Na szczycie listy znajduje się Lahore w Pakistanie. To efekt takich czynników jak wysoka emisja spalin samochodowych oraz przemysłowych, dymu z pieców do wypalania cegieł, spalania odpadów resztek po żniwach i pyłu z placów budowy.
Indie wyprzedzają Chiny
W wyniku rosnącej populacji i szybko rozwijającego się sektora przemysłowego, aż 14 miast jest z Indii. Państwo to wyprzedziło Chiny, wcześniej uważane za największe na świecie źródło zanieczyszczenia powietrza.
Jedyny afrykański kraj na liście to Czad, który doświadczył silnych burz piaskowych w 2022 r., Spowodowały one 18% wzrost stężenia PM2,5 w 2022 r. w porównaniu z rokiem poprzednim.
Wysokie koszty złej jakości powietrza
Niska jakość powietrza jest jedną z głównych przyczyn przedwczesnych zgonów na całym świecie, tuż za wysokim ciśnieniem krwi, paleniem i złą dietą.
Według badania Health Effects Institute, w 209 r. 6,67 mln osób zmarło w wyniku zanieczyszczenia powietrza.
Oprócz milionów przedwczesnych zgonów, globalny koszt szkód zdrowotnych związanych z zanieczyszczeniem powietrza wynosi obecnie 8,1 biliona dolarów rocznie.
Najbardziej zanieczyszczone polskie miasta znajdują się w piątej setce ogólnoświatowego rankingu. Jednak na tle europejskiego zestawienia już tak dobrze nie jest (26 miejsce Orzesze, 29 Ksawerów). Tutaj dominują miasta bałkańskie z dużą reprezentacją Bośni i Hercegowiny.
Dariusz Jarosz
