Raportowanie ESG z roku na rok przestaje być czymś odległym dla polskich firm i dotyczy coraz większej liczby przedsiębiorców, także tych najmniejszych, bo przecież każdy znajduje się w jakimś łańcuchu dostaw, gdzie na końcu główny kontrahent życzy sobie wiedzieć jak np. u dostawców mają się sprawy środowiska, społeczne i ładu korporacyjnego. Dlatego nikt już nie może lekceważąco mówić: „mnie ESG nie dotyczy”, bo jak wypadnie z łańcucha dostaw, to tylko raz…
„Przedsiębiorco, nie czekaj, tylko wdrażaj ESG i jego raportowanie, bo nie ma przed nim ucieczki” – takim przesłaniem można podsumować raport przygotowany przez centrum analityczne Polityka Insight na zlecenie Fundacji Przyjazny Kraj: „Raportowanie ESG w praktyce polskich przedsiębiorstw”. Napisany w formule przewodnika może być kompasem dla przedsiębiorców, szczególnie małych i średnich (MSP), bo przedstawia ścieżkę i oś czasu raportowania ESG dla firm różniej wielkości. Tym bardziej, że kierunek regulacji krajowych i europejskich w obszarze ESG jest jednoznaczny – mają stać się one podstawą szerszej strategii zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw.
Raportować będzie wkrótce 3,5 tys. firm
Tymczasem rozmawiając z polskimi przedsiębiorcami o raportowaniu ESG (ang. Environmental, Social and Corporate Governance) można często spotkać opinie: „mnie to nie dotyczy” albo „może dopiero kiedyś…”. To bardzo niepokojące podejście, bo przegapienie momentu, kiedy nie tylko trzeba być przygotowanym organizacyjnie pod względem ESG, ale trzeba właściwie zaraportować, może być kosztowne, gdyż z roku na rok przybywa firm (z uwagi na kryteria wielkości przychodów czy zatrudnienia), dla których staje się to nie dobrowolnym gestem, ale obowiązkiem. Według raportu w ciągu następnych sześciu lat raportowanie ESG obejmie w UE wszystkie duże firmy oraz małe i średnie przedsiębiorstwa giełdowe. W 2021 r. coroczne raporty niefinansowe (ESG) musiało przygotowywać w Polsce tylko ok. 300 firm. Do 2027 r. liczba ta wzrośnie do ok. 3500 podmiotów.
Jednak z powodu łańcuchów dostaw raportowanie ESG pośrednio wpłynie także na MSP spoza giełdy oraz mikroprzedsiębiorstwa, a tych według GUS w 2021 r. było ich ponad 2 mln. Właśnie obecność w łańcuchu dostaw, który jest podstawą funkcjonowania rozwiniętych gospodarek, może się okazać krytycznym elementem, który powinien zmobilizować firmy do publicznego informowania o ich wpływie na środowisko, sprawach społecznych i ładu korporacyjnego. Dlatego tak ważne jest zbudowanie świadomości wśród polskich przedsiębiorców, także tych najmniejszych, że raportowanie ESG będzie niezbędne, jeśli chcą zachować pozycję w łańcuchach dostaw. Wynika to z faktu, że duże firmy, objęte już obowiązkowym raportowaniem, będą wymagać również od swoich dostawców przekazywania informacji o przestrzeganiu zasad zrównoważonego rozwoju.
– Raportowanie ESG powinno być traktowane jako proces, a nie jako coroczny obowiązek – dobrze skonstruowany raport może być kompasem rozwoju firmy oraz listą kontrolną wszystkich obszarów jej działalności. Dane powinny być zbierane regularnie, aby uniknąć braków w końcowym raporcie. Za przygotowanie raportu powinna odpowiadać osoba lub zespół z właściwymi kompetencjami. Dodatkowo kontrolę nad całym procesem powinien sprawować wybrany członek zespołu zarządzającego firmą, np. członek zarządu – wskazuje autor raportu Ryszard Kolasiński, analityk ds. energetycznych Polityki Insight.
Łatwiejszy dostęp do finansowania
Warte podkreślenia jest, że raportowanie ESG niesie ze sobą nie tylko koszty (np. zbieranie dużej liczby danych z różnych obszarów działalności firmy, wykonanie obliczeń oraz ich regularna aktualizacja), ale i wymierne korzyści, także finansowe. Firmy transparetnie i rzetelnie przygotowujące raporty ESG mogą np. liczyć na łatwiejszy dostęp do tzw. zielonego finansowania w postaci „zielonych obligacji” czy specjalnych pożyczek bankowych, gdzie w nagrodę mogą „urwać” trochę punktów bazowych z oprocentowania, a także otrzymać większe środki na sfinansowanie celowych inwestycji, które spełniają kryteria zrównoważonych.
Tomasz Prusek
publicysta ekonomiczny
prezes Fundacji Przyjazny Kraj
Więcej w raporcie „Raportowanie ESG w praktyce polskich przedsiębiorstw” dostępnym do bezpłatnego pobrania w formacie PDF na stronie przyjaznykraj.pl