W Polsce nadal zmniejsza się różnica w poziomie płac między kobietami a mężczyznami (Gender Pay Gap) i wynosi ona 4,5%. Co ciekawe wskaźnik ten jest mniejszy od średniej w Unii Europejskiej (13%). Najlepiej w zestawieniu wypada Luxemburg – 0,7% (2020 r.) i Rumunia (2,4%) a najgorzej Austria (18,9%) , Estonia (21,1%) i Łotwa (22,3%).
W kwietniu 2023 roku Financial Times podał, że ok. 80% pracodawców w Anglii płaci mężczyznom średnio więcej niż kobietom. Niestety, nie odnotowanego też żadnego postępu w zamykaniu tzw. “gender pay gap” w ostatnich latach, a różnica między medianą godzinową płacą mężczyzn i kobiet wyrażoną jako procent płacy mężczyzn, wzrosła do 12,2% w latach 2022-2023, w porównaniu z 11,9% w latach 2017-18. Czy podejście ESG przeżywa w takim razie kryzys w kontekście redukcji tej różnicy?
ESG w bankowości nie pomaga
Pomimo obecności raportowania ESG od 2004 roku, wygląda na to, że dekady spędzone na rozmowach o wprowadzeniu równości płci w miejscu pracy nie przyniosły oczekiwanych rezultatów. Wprowadzenie strategii ESG nie wpłynęło pozytywnie na wyrównanie płac nawet w sektorze bankowym. Wręcz przeciwnie, bankowość znajduje się na podium niechlubnego “gender pay gap”. Wyniki plasują się najgorzej dla HSBC; różnica w medianie godzinowej płacy mężczyzn i kobiet wzrosła o ponad 20 pkt. procentowych z 29% do 51.5. Zaskakująca i zarazem rozczarowująca statystyka, zważając na fakt, że najbardziej równym pracodawcą w kontekście “gender pay gap” jest Lidl z 0% różnicą.
Polska wyróżnia się na plus
W zestawieniu z Polskim rynkiem pracy, Anglia plasuje się na problematycznym 14 miejscu w rankingu Women in Work Index, który ocenia sytuację kobiet na rynku pracy w krajach OECD. Ponadto, Polska wyróżnia się w kontekście zamykania “gender pay gap”. W 2021 roku różnica płac między płciami była aż 3 razy niższa w Polsce niż w “progresywnej” ojczyźnie Szekspira, co budzi pytania na temat efektywności tamtejszych podejmowanych działań.
Co ciekawe, dolne miejsca w rankingu europejskim zajmują tak bogate kraje jak Szwajcaria, czy Austria. W pierwszym z nich może być to wynikiem dużego udziału w gospodarce sektora finansowego, w którym tradycyjnie jest spory “spread” pomiędzy kobietami i mężczyznami na tych samych stanowiskach. Natomiast w Austrii jest duży odsetek kobiet zatrudnionych w niepełnym wymiarze pracy oraz pracujących w gorzej płatnych branżach usługowych. Wciąż mało Austriaczek zajmuje kierownicze stanowiska w gospodarstwie, nauce i badaniach, polityce i służbie publicznej.
Mimo iż podejście ESG w teorii ma na celu promowanie równości płci i eliminowanie różnic płacowych, w praktyce nie przynosi ono wystarczających rezultatów. Aby osiągnąć realny postęp w zamykaniu “gender pay gap”, konieczne są również szeroko zakrojone działania społeczne, kulturowe i prawne, takie jak dostęp do rozwoju zawodowego młodych kobiet i promowanie równych szans na awans.
Anna Jarosz (Londyn)
